یک اشتباه جزئی در طی پرتاب روز شنبه کپسول دراگون “Crew 9” SpaceX بر فراز موشک فالکون 9 با اسب کار، شرکت ایلان ماسک را بر آن داشت تا به طور موقت پرواز این موشک ها را متوقف کند. این نقص مأموریت را تهدید نمیکند، اما تحقیقات داخلی که این حادثه ایجاد کرد، نشان میدهد که علم موشک چقدر دشوار است و ممکن است نشان دهد که چگونه SpaceX میتواند قربانی موفقیت تجاری خود شود.
موشک فالکون 9 اسپیس ایکس که برای پرواز با دو خدمه در روز شنبه پیکربندی شده است، از سه بخش اصلی تشکیل شده است. بزرگترین بخش – مرحله 1 – با 9 موتور موشک مرلین و سوخت کافی برای رساندن موشک از طریق بیشتر جو به لبه فضا پر شده است. هنگامی که سوخت آن تمام می شود، به زمین برمی گردد تا دوباره مورد استفاده قرار گیرد. مرحله 2 کوتاهتر است و فقط یک موتور دارد که برای پرواز در خود فضا پیکربندی شده است. محموله موشک را مستقیماً به مدار می برد، آن را در نقطه مناسب رها می کند، و سپس موتور خود را برای آخرین بار به کار می اندازد تا یک ورود مجدد آتشین و تخریب را بر روی قسمت انتخابی و عمیق اقیانوس هدف قرار دهد. مرحله 2 مجددا استفاده نمی شود، بنابراین SpaceX آن را “از مدار خارج می کند” تا زباله های فضایی دردسرساز ایجاد نکند. بخش سوم، در این مورد یک کپسول فضایی اژدها، سپس برای تکمیل ماموریت خود پرواز می کند.
روز شنبه، ماموریت های مرحله 1 و اژدها بدون نقص انجام شد. و در بیشتر موارد مرحله 2 نیز عالی کار می کرد … تا اینکه به سوخت نهایی “deorbit” رسید. در پستی در X، این شرکت توضیح داد: “مرحله دوم Falcon 9 طبق برنامه ریزی در اقیانوس پرتاب شد، اما دچار سوختگی خارج از مدار شد.” این بدان معناست که موتور آن شلیک شده است اما یا موشک را کمی در جهت اشتباه فرستاده یا به صحنه فشار زیادی یا خیلی کم داده است. این بدان معناست که در حالی که “مرحله دوم به طور ایمن در اقیانوس فرود آمد”، “خارج از منطقه مورد نظر” بود. این شرکت اضافه کرد که راه اندازی را تا زمانی که بتواند علت اصلی را پیدا کند متوقف می کند.
تاکنون، مهندسی موشک بسیار زیاد بوده است، و هیچ اتفاق ناگوار مرگباری رخ نداده است، فقط یک موشک استفاده شده در قسمت اشتباهی از اقیانوس فرود آمده است. اما چرا شما یا شرکتتان باید به مسائلی که به یک شرکت موشک سازی برخورد می کند اهمیت دهید؟ به چند دلیل.
این کار با برخورد مسئولانه با یک خطا شروع می شود: ناسا با اسپیس ایکس قرارداد بسته شد تا فضانوردان را در کپسول دراگون به پرواز درآورد و این کار به خوبی پیش رفت. اما زمانی که از مدار مرحله دوم خارج میشود، باید این کار را مسئولانه انجام دهد – تا اطمینان حاصل شود که هیچ انسان یا کشتی در نقطهای خالی مورد هدف در اقیانوس هند یا اقیانوس آرام قرار نگرفته است. چین در این زمینه شهرت وحشتناکی به دست آورده است و اجازه می دهد موشک های مصرف شده بر روی زمین خود سقوط کنند یا به طور غیرقابل پیش بینی و در نتیجه خطرناک از مدار پایین بیایند. اسپیس ایکس میداند که مرحله 2 آن ممکن است در جای اشتباهی پایین بیاید و به کسی آسیب برساند، بنابراین تلاش میکند تا بفهمد چه اتفاقی افتاده است.
درس دیگر اینجا ناشی از این واقعیت است که SpaceX مشغول انجام کارهایی است که هیچ کس قبلاً انجام نداده است. اولاً، فالکون 9 اولین موشک قابل استفاده مجدد است که می تواند ماهواره ها را به مدار بفرستد و برخی از مراحل اولیه بیش از 20 بار مورد استفاده مجدد قرار گرفته اند. دوم اینکه با سرعت سرسام آوری کار می کند و در ابتدا برنامه ریزی کرده بود که ناوگان موشک های فالکون 9 خود را 140 بار در سال جاری پرتاب کند. هیچ کس تا به حال به این سرعت نزدیک نشده است: در اواخر سال 2023، شرکت اعلام کرد که در آن سال 80 بار پرتاب کرده است و بیش از 1000 تن را به مدار زمین رسانده است. مالک این شرکت، ایلان ماسک، گفت که جایگاه دوم به تلاشهای کل کشور تعلق گرفت، نه یک شرکت، و روسیه 500 تن را با استفاده از انواع مختلفی از راکتها، که هیچکدام قابل استفاده مجدد نیستند، به مدار زمین فرستاد.
این بدان معناست که اسپیس ایکس در آبهای واقعاً ناشناخته کار میکند. با دستیابی به نوآوری های باورنکردنی با موفقیت و سرعت، قانون محض احتمال به این معنی است که شرکت احتمالاً با سکسکه هایی روبرو می شود که قبلاً ندیده بود یا هیچ کس دیگری آن را ندیده بود.
با این حال، این شرکت شناخته شده است که فرآیند درسهای آموختهشده فوقالعاده قویای دارد. و احتمالاً مشغول استفاده از استعداد مهندسی خود برای بررسی اشتباهات است و سپس مطمئن شوید که دوباره تکرار نمی شود. برای زمینه، اولین پرواز خدمه بوئینگ از کپسول فضایی استارلاینر خود با مشکلات زیادی مواجه شد که مجبور شد دو فضانورد را در فضا گیر بیاورند تا (در تاریخ بعدی) با اژدهای اسپیس ایکس به خانه بازگردند.
اگر شرکت شما عملکرد بهتری از همتایان خود پیدا کرد، برای مواجهه با قلمرو تجاری ناشناخته مشابه و خطاهای غیرمنتظره آماده باشید. اگرچه بیشتر زمینی است.